Tập trung trong học tập là một kỹ năng cơ bản mà trẻ nhỏ cần rèn luyện từ sớm và là điều mà bất cứ phụ huynh nào cũng mong muốn ở con. Song phương pháp dạy con học tập trung thì không phải ai cũng biết. Vậy làm thế nào để trẻ tập trung trong học tập?
Bé không tập trung là chuyện bình thường?
Đa số phụ huynh đều rất phiền lòng bởi khi ở nhà, các bạn nhỏ mất tập trung vừa học vừa chơi hoặc lấy lý do đi vệ sinh, uống nước mặc cho mẹ hò hét ngồi vào bàn học. Việc trẻ con từ 5 – 7 tuổi thiếu tập trung khi học là một hiện tượng hết sức bình thường.
Bé chỉ tập trung vào những gì mà bé thích, những gì mà bé quan tâm
Đại não của mỗi người đều có một thời kỳ hoạt động trong trạng thái hưng phấn rất ngắn ngủi. Do vậy, khi lên lớp hoặc học bài ở nhà, các cháu không tập trung, hay nghịch ngợm, nói chuyện cùng bạn bè. Ngoài ra, nội dung chương trình học khô khan và nặng nề, cũng như những hạn chế về năng lực sư phạm và tâm lý của giáo viên thì cũng có những yếu tố góp phần vào việc làm trẻ kém tập trung trong việc học.
Trong bộ não của mỗi trẻ nhỏ đều tồn tại một trung khu điều khiển sự tập trung và chăm chỉ của trẻ. Khi lên 5 tuổi hoặc trẻ bắt đầu đi học thường gặp khó khăn về sự tập trung khi học. Và lúc này, chúng ta có thể tác động vào những yếu tố bên ngoài ảnh hưởng tới sự tập trung để cải thiện cho trẻ. Tuy nhiên cách hướng dẫn dạy dỗ của cha mẹ sẽ đóng một vai trò rất quan trọng để tạo ra những thói quen có lợi cho trẻ.
Phương pháp dạy con học tập trung để đạt hiệu quả tốt nhất!
1. Làm một việc một lần
Không phải ai cũng có thể làm nhiều việc cùng lúc, đặc biệt là trẻ em. Khi các bé còn nhỏ, phụ huynh nên hướng dẫn con tập trung làm một việc trong khoảng thời gian nhất định để rèn luyện sự tập trung. Ví dụ, khi trẻ chơi đồ chơi sẽ không xem TV hoặc dọn nhà. Điều này giúp các em tập trung vào vấn đề trước mặt thay vì cố gắng nghĩ nhiều thứ khác cùng một lúc.
2. Chia nhỏ công việc
Từ nhiệm vụ lớn, phụ huynh có thể hướng dẫn con cách chia nhỏ ra thành nhiệm vụ nhỏ hơn để dễ quản lý công việc và giải quyết vấn đề. Công việc lớn đồng nghĩa có nhiều nhiệm vụ, vì vậy trẻ dễ bị sa vào mê cung, không biết nên làm gì trước, làm gì sau, từ đó nảy sinh cảm giác chán nản, dễ mất tập trung.
Ngược lại, nếu từ đầu biết nhận định, chia nhỏ vấn đề và lần lượt giải quyết từng nhiệm vụ, trẻ sẽ hoàn thành công việc nhanh chóng với khả năng tập trung tốt hơn. Phương pháp này không chỉ rèn luyện cho trẻ khả năng tập trung mà còn giúp các em trau dồi kỹ năng nhìn nhận và giải quyết vấn đề lớn hiệu quả.
3. Tạo danh sách mục tiêu
Nhiều trẻ không thiếu sự tập trung mà thực sự là không biết phải tập trung vào điều gì. Vì vậy, trước khi học bài hay bắt đầu buổi học, cha mẹ có thể gợi ý con tạo danh sách mục tiêu cần làm, từ đó các em sẽ biết cần tập trung thực hiện công việc trong khoảng thời gian cụ thể. Ban đầu, trẻ có thể lập mục tiêu ra giấy nhưng khi rèn luyện thành thói quen, các em có thể tự lên danh sách trong đầu.
Ví dụ, khi trẻ làm bài tập về nhà, mục tiêu đặt ra là phải làm hết bài tập được giao, ghi nhớ công thức mới hoặc xem lại kiến thức chưa nắm rõ. Mỗi khi con bạn hoàn thiện mục tiêu, hãy để trẻ nghỉ ngơi, thư giãn đầu óc trước khi thực hiện công việc khác.
4. Lập kế hoạch
Nhiều người làm việc hiệu quả nhất khi tuân theo lịch trình đã được vạch sẵn và trẻ em cũng vậy. Thói quen lập và tuân theo kế hoạch là một trong những kỹ năng mềm quan trọng giúp con người tập trung tốt hơn, quản lý thời gian hiệu quả.
Việc lập kế hoạch giống với việc tạo danh sách mục tiêu trước giờ học, nhưng ở chế độ mở rộng hơn, có thể là kế hoạch cho một ngày, một tuần hoặc một tháng. Phụ huynh hãy giúp trẻ tạo lịch trình cá nhân theo từng ngày, bao gồm thời gian chơi, thời gian học tập hoặc các công việc khác. Sau đó, cần quan sát và nhắc nhở trẻ tuân theo lịch trình để rèn luyện thành thói quen hữu ích.
5. Tạo môi trường học tập nghiêm túc
Tại nhà, không gian học tập bừa bộn, tối tăm có thể khiến trẻ mất tập trung. Phụ huynh nên tạo cho trẻ không gian học tập thoáng đãng, ngăn nắp và hạn chế nhiều nhất tiếng ồn xung quanh. Bàn học nên hướng về phía có ánh sáng tự nhiên vì ánh sáng tự nhiên giúp kích thích khả năng tư duy, chỉ đặt đồ dùng học tập và sách vở cần thiết cho nội dung ôn tập.
Trẻ có thể viết và dán ghi chú nhắc nhở công việc quanh bàn học nhưng nên sắp xếp khoa học để dễ dàng tìm đọc. Bên cạnh đó, trẻ nên rèn luyện kỹ năng ghi chép để có thể tìm đọc và ôn luyện kiến thức nhanh chóng, dễ dàng hơn.
6. Loại bỏ phiền nhiễu
Không chỉ không gian học tập, không gian sống cũng ảnh hưởng đến chất lượng và khả năng tập trung của trẻ. Cha mẹ nên yêu cầu trẻ dọn dẹp nhà cửa, phòng riêng hoặc đồ chơi sau khi chơi, tránh để tình trạng bừa bộn qua ngày. Điều này cũng bao gồm hạn chế sử dụng TV, điện thoại thông minh, máy tính bảng, máy chơi game.
7. Hoạt động thể chất
Hoạt động thể chất có thể giúp trẻ hình thành khả năng loại trừ phiền nhiễu, tăng sự tập trung và theo đuổi mục tiêu cố định. Hoạt động thể chất được đưa vào giờ nghỉ giữa các buổi học sẽ giúp cải thiện hành vi, tăng hiệu suất học tập.
Một số ý tưởng phụ huynh có thể cân nhắc bao gồm nhảy múa (múa ballet, nhảy hiện đại), võ thuật (karate, taekwondo), các môn vợt (cầu lông, bóng bàn), thể thao đồng đội (bóng đá, bóng rổ).
8.Hạn chế ăn vặt và bổ sung chất dinh dưỡng
Một nghiên cứu cho thấy các loại thực phẩm như bỏng ngô, thịt xông khói, nước có ga, đồ ăn vặt có thể gây ra hội chứng "sương mù não" làm giảm sự tập trung, ghi nhớ. Vì vậy, chế độ ăn uống khoa học là cần thiết đối với trẻ. Phụ huynh nên bổ sung thêm DHA từ các loại cá, magie từ rau xanh, hạt điều, óc chó hoặc thực phẩm chứa vitamin B, B12.
9. Kích thích tăng canxi, tăng tuần hoàn máu lên não
Tác động vào các nhóm cơ, xương, hệ bạch huyết giúp tăng canxi cho xương chắc khỏe, tạo máu mới và thúc đẩy lưu thông tuần hoàn máu lên não giúp cải thiện trí nhớ, trí tuệ hanh thông. Đồng thời kích thích sự sáng tạo, hưng phấn để trẻ tập trung hơn.
10. Chế độ ngủ hợp lý
Giống như người lớn, trẻ em cũng cần chế độ ngủ hợp lý để giúp thiết lập và củng cố khả năng ghi nhớ, tập trung của não bộ. Trẻ ngủ không đủ giấc dễ bị phân tâm vào ngày hôm sau, hiếu động gấp ba lần bình thường. Tùy độ tuổi, phụ huynh nên cho con tuân theo thời gian ngủ khác nhau.
0-4 tháng: Tổng thời gian ngủ là 16 đến 18 giờ, trong đó giấc ngủ ban đêm chiếm 8-9 giờ.
5-12 tháng: Tổng thời gian ngủ 12-16 giờ, trong đó giấc ngủ ban đêm chiếm 9-10 giờ.
1-2 tuổi: Tổng thời gian ngủ 11-14 giờ, trong đó giấc ngủ ban đêm khoảng 11 giờ.
3-5 tuổi: Tổng thời gian ngủ 10-13 giờ, trong đó giấc ngủ ban đêm chiếm 10-13 giờ.
6-12 tuổi: Tổng thời gian ngủ là 9-12 giờ.
